Zwrot nienależnych świadczeń — najemcy w Polsce

Naprawy i utrzymanie – obowiązki najemcy/właściciela 2 min czytania · opublikowano 11 września 2025
Jeżeli zapłaciłeś lub otrzymałeś od najemcy/ właściciela świadczenia, które okazały się nienależne, masz prawo domagać się zwrotu. Ten tekst wyjaśnia, jakie kroki podejmie najemca w Polsce: jak ustalić, że świadczenie było nienależne, jakie terminy obowiązują, jakie dowody zebrać i jak w praktyce skierować żądanie do właściciela lub sądu. Uprościmy procedurę, wskażemy przykładowe pisma i doradzimy, kiedy warto skorzystać z pomocy prawnej. Tekst jest przeznaczony dla najemców bez wiedzy prawniczej, ma pomóc uniknąć najczęstszych błędów i zabezpieczyć interesy w sporach o zwrot pieniędzy.

Co to znaczy "nienależnie pobrane"?

Jeżeli kwota lub świadczenie zostało pobrane bez podstawy prawnej albo na skutek pomyłki, mówimy o nienależnym świadczeniu. Przykłady to nadpłata czynszu, zwrot kaucji bez podstawy lub pobranie opłaty za usługę, która nie została wykonana. Podstawy prawne i definicje znajdziesz w przepisach dotyczących najmu i obowiązków stron.[1]

W większości przypadków najemcy mają prawo do zwrotu nienależnie pobranych kwot.

Kiedy i jak żądać zwrotu

Przed wysłaniem żądania sprawdź termin przedawnienia i podstawę roszczenia. Zacznij od zebrania dokumentów i wysłania formalnego wezwania do zwrotu.

  • Zbierz dowody: potwierdzenia przelewów, rachunki, protokoły zdawczo-odbiorcze i korespondencję.
  • Wyślij pisemne wezwanie do zwrotu z określonym terminem na odpowiedź (np. 14 dni).
  • Jeśli właściciel nie zareaguje, przygotuj pozew cywilny o zwrot środków i złóż go w sądzie rejonowym.[2]
Zawsze wysyłaj wezwania listem poleconym z potwierdzeniem odbioru.

Terminy i przedawnienie

Przedawnienie roszczeń z tytułu nienależnych świadczeń zależy od rodzaju roszczenia i może wynosić kilka lat; dlatego ważne jest szybkie działanie.

  • Wezwanie na zwrot: sugerowany termin odpowiedzi 14 dni.
  • Przedawnienie roszczeń majątkowych: sprawdź przepisy w Kodeksie cywilnym.

Gdzie składać roszczenie

Roszczenia o zwrot pieniędzy składa się zwykle na drodze cywilnej przed sądem rejonowym właściwym dla miejsca zamieszkania pozwanego. W niektórych sytuacjach można korzystać z mediacji lub wystąpić do sądu z wnioskiem o zabezpieczenie roszczenia.[3]

Najczęściej zadawane pytania

Czy mogę żądać zwrotu nadpłaconego czynszu?
Tak, jeśli udokumentujesz nadpłatę i wyślesz właścicielowi wezwanie o zwrot.
Jakie dokumenty będą potrzebne?
Potwierdzenia przelewów, umowa najmu, protokoły zdawczo-odbiorcze i korespondencja z właścicielem.
Ile trwa proces sądowy?
Czas zależy od sądu i skomplikowania sprawy, ale warto przygotować się na kilka miesięcy lub dłużej.

Jak postępować

  1. Zbierz wszystkie dowody płatności i korespondencję.
  2. Wyślij pisemne wezwanie do zwrotu z terminem odpowiedzi.
  3. Jeśli brak reakcji, złóż pozew w sądzie rejonowym.
  4. Rozważ mediację lub poradę prawną przed rozpoczęciem postępowania.

Najważniejsze wnioski

  • Zbierz dowody zanim wyślesz wezwanie.
  • Wyślij formalne wezwanie z jasnym terminem zwrotu.
  • Jeśli to konieczne, dochodź roszczenia w sądzie rejonowym.

Pomoc i wsparcie

  1. [1] Ustawa z 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów
  2. [2] Kodeks cywilny
  3. [3] Informacje o sądach - Ministerstwo Sprawiedliwości

Kategorie

Ustawa o ochronie praw lokatorów – prawa najemcy Najem na czas określony i nieokreślony – różnice Kaucja mieszkaniowa – zwrot, potrącenia, limity Czynsz – podwyżki, indeksacja CPI (GUS), obniżki Media i opłaty – rozliczenia, śmieci, liczniki Naprawy i utrzymanie – obowiązki najemcy/właściciela Remonty i prawo wejścia do lokalu Wypowiedzenie umowy przez najemcę – terminy i forma Wypowiedzenie przez właściciela, zadłużenie i eksmisja Protokół zdawczo-odbiorczy, klucze i zwrot lokalu Ogrzewanie i ciepła woda – niedogrzanie, awarie Wady lokalu: wilgoć, pleśń, insalubrność Zakłócenia i sąsiedzi – hałas, cisza nocna Zwierzęta domowe w najmie – zasady Podnajem i najem krótkoterminowy (Airbnb) Najem okazjonalny i instytucjonalny – różnice Współnajem i wynajem pokoi (coliving) Szkody w lokalu i odpowiedzialność (potrącenia/OC) Naruszenia i odpowiedzialność – kradzież prądu itp. Lokal komunalny i socjalny – zasady najmu Dodatki mieszkaniowe i energetyczne Niepełnosprawność i dostosowanie lokalu (dostępność) Dostęp właściciela i wizyty (sprzedaż/oględziny) Klauzule czynszowe i indeksacyjne (CPI/GUS) Wzory pism – wypowiedzenie przez najemcę RODO: ochrona danych i dokumenty najemcy Mediacja i rozwiązywanie sporów
Bob Jones
Bob Jones

Redaktor i badacz, Tenant Rights Poland

Bob tworzy i recenzuje treści o prawie najmu dla różnych regionów. Angażuje się w sprawiedliwość mieszkaniową i upraszcza zagadnienia prawnej ochrony najemców.

Powiązane artykuły